Helpdesk & FAQ

Te lage relatieve vochtigheid voorkomen in een nieuwbouwwoning

Droge lucht is al langer dan vandaag een heet hangijzer. Maar wat kunnen we in nieuwe, hedendaagse woningen doen om te vermijden dat de relatieve vochtigheid er te laag wordt?





Droge binnenlucht is van alle tijden... wie herinnert zich niet de waterbakjes aan de radiatoren? Als bij koude wintertemperaturen de verwarming een graadje hoger werd gezet, was het ook tijd om de bakjes terug met water te vullen. Maar hoe komt dit? Waarom voelt de lucht binnen droger aan wanneer het buiten kouder is? En hoe komt die droge lucht onze huizen binnen?

 

Wat is relatieve luchtvochtigheid? En waarom daalt dat in de winter? 

 

Laten we starten met een woordje uitleg over relatieve vochtigheid.

 “De relatieve luchtvochtigheid is een verhouding die aangeeft hoeveel waterdamp de lucht bevat ten opzichte van de maximale hoeveelheid waterdamp die de lucht kan bevatten. Een waarde van 100% wijst op de maximale hoeveelheid waterdamp: de lucht is dan verzadigd. Als de lucht meer waterdamp zou bevatten zou condensatie op gaan treden. Bij een relatieve luchtvochtigheid van 50% bevat de lucht de helft van de maximale hoeveelheid waterdamp. Hoe warmer lucht is hoe meer waterdamp deze kan bevatten.”

 

Wat betekent dit in de winter? Hoe lager de temperatuur, hoe minder vocht de lucht kan bevatten. Nemen we een gemiddelde winterdag van 5° buitentemperatuur en 80% relatieve vochtigheid buiten. Op #punt 1 van het Mollierdiagram zie je dat deze buitenlucht 5 gram vocht per kilogram lucht bevat. Via kieren en spleten, via raamroosters en/of via mechanische ventilatie brengen we die buitenlucht van 5° met 5 gram vocht naar binnen. Deze lucht warmt op tot de gewenste binnentemperatuur van 20°. Op #punt 2 van het Mollierdiagram zien we dat lucht van 20° met 5 gram vocht per kilogram een relatieve vochtigheid van 32% geeft. Hoe kouder buiten, hoe lager het vochtgehalte… op een koude winterdag van 0° met 70% relatieve vochtigheid buiten bevat de lucht slechts 2,5 gram vocht (#punt 3). Deze lucht geeft op kamertemperatuur een relatieve vochtigheid van 20% of lager (#punt 4).

 

Gelukkig produceren we in huis ook vocht, zodat we een balans kunnen krijgen in de relatieve vochtigheid. Een gemiddeld huisgezin produceert gemiddeld 11,5 liter vocht per dag. In een gemiddelde woning van 300 m³ binnenvolume met een gemiddeld ventilatievoud van 1 à 2m³/h (combinatie van luchtdichtheid en ventilatie, deze waarde is een gunstige waarde) kunnen we ongeveer 1 à 3 gram vocht per kg lucht bijtellen. In het voorbeeld van 0° buitentemperatuur met 70% RV hebben we dus 2,5 gram vocht in de lucht. Telt daar (om vlot te rekenen) 2,5 gram in de woning geproduceerd vocht bij, en je komt op ongeveer 5 gram vocht bij 20° binnentemperatuur. Dat is een relatieve vochtigheid van 32%. Bij drogere buitenlucht, koudere buitentemperaturen en/of een hoger ventilatievoud zal onze luchtvochtigheid binnen nog lager dalen.

 

Tips voor een hogere relatieve luchtvochtigheid

 

Op de vochtigheid van de buitenlucht hebben we geen impact… het weer is het weer. De luchtvochtigheid binnen kunnen we wel bijsturen. We doen dat door het binnen geproduceerde vocht zoveel mogelijk binnen te houden en indien nodig extra vocht te produceren.

 

Het vocht binnenhouden is theoretisch gezien heel simpel: minder ventileren.  Hierdoor halen we minder buitenlucht binnen (= minder “droge” lucht binnenbrengen) én houden we meer “vochtige” licht binnen (= luchtvochtigheid binnenhouden).

 

Voor de ongewenste ventilatie via kieren en spleten geldt: hoe beter de luchtdichtheid (lees: hoe minder kieren en spleten), hoe beter we het ventilatievoud kunnen sturen.  Gebrek aan luchtdichtheid kan namelijk meer dan 12 luchtwisselingen per uur tot gevolg hebben. Onze 11,5 liter vocht per dag wordt dan door de ventilatie via kieren en spleten gereduceerd tot minder dan 0,2 gram vocht per kg lucht… het in huis geproduceerde vocht zal dan slechts 1% relatieve vochtigheid toevoegen bij een binnentemperatuur van 20°. 

 

Als we het ventilatievoud kunnen beperken tot de hoeveelheid die nodig is voor een gezond hygiënisch binnenklimaat kunnen we tot gemiddeld 5 gram vocht per kg lucht per uur behouden.  Hiermee kunnen we de relatieve vochtigheid binnen tot 20% à 30% hoger brengen dan bij een veel te hoog ventilatievoud! Een goed afgeregelde ventilatie is dus van groot belang om de luchtvochtigheid onder controle te houden.

 

Met deze beide maatregelen, goede luchtdichtheid en voldoende lage ventilatiedebieten, zal je bij een doorsnee gebruik van een doorsnee woning de luchtvochtigheid meestal op 30 à 40% kunnen houden in de winter. Lukt dit niet, dan kan je op eenvoudige wijze vocht in huis bijbrengen: de was binnen drogen, kamerplanten in de ruimte zetten die veel water vragen (en dus ook veel vocht afgeven), waterbakjes aan de radiator hangen, een luchtbevochtiger bijplaatsen,… het klassieke lijstje.

 

Wat is de ideale luchtvochtigheid?

 

De ideale luchtvochtigheid voor de mens? Als je niet gewoon bent om te verblijven in een ruimte met een relatieve luchtvochtigheid lager dan 35% à 40%, dan zal je dit in de beginperiode als te droog ervaren. Hoe lager de relatieve vochtigheid, hoe meer vocht je lichaam zal afgeven. Hierdoor voelt de huid sneller droog aan en zal je in het begin “een droge-lucht-gevoel” hebben. Dit gevoel van minder vocht kunnen we deels opvangen door vocht aan het lichaam toe te voegen, door meer water te drinken. Heb je nog steeds een droog gevoel? Heeft je lichaam last van de lage relatieve vochtigheid?  Neem dan de nodige maatregelen om de luchtvochtigheid omhoog te brengen: betere luchtdichtheid, ventilatie controleren, vocht in huis brengen met de klassieke maatregelen.

 

De ideale luchtvochtigheid voor binnenschrijnwerk? Belangrijk is dat de vochtigheid van het binnenschrijnwerk is aangepast aan de luchtvochtigheid van de woning. Het schrijnwerk kan normaal zonder problemen een delta van 20 à 30% relatieve vochtigheid aan, bijvoorbeeld een speling tussen 35% en 65% relatieve luchtvochtigheid. Parketplaatsers bijvoorbeeld raden vaak een relatieve vochtigheid tussen de 40 en 60% aan.

 

TIP: plaats uw binnenschrijnwerk (trap, vloer,…) op het moment dat uw luchtvochtigheid in de ruimte gemiddeld is, zo voorkom je problemen.


11 augustus 2017



 

faq

Heeft mijn klant een omgevingsvergunning voor het luik milieu nodig voor de afzonderlijke luchtwarmtepompunits in een appartementsgebouw? | 09-12-2019

Het betreft split systemen waarvan de buitenunits op het dak geplaatst worden.